خطاهای رفرنس نویسی در مقالات علمی
برای بسیاری از دانشجویان و پژوهشگرانی که قصد نگارش مقاله دارند ، یکی از سوالات آنها نحوه استناد دهی به منابع است. در این مقاله می خواهیم خطاهای استناد دهی در مقالات علمی را بررسی کنیم.
باید بدانید که هر اثر علمی که نگارش می شود ، یا حاصل تفکرات نویسنده است یا بر پایه ی نوشته های دیگران نگارش شده است. اصول حرفه ای اخلاقی این مسئله را حکم می کند که در صورت استفاده از نوشته های سایر نویسندگان ، مرجع آن را ذکر کنیم تا خواننده برای یافتن منابع نوشته ، به مشکل برخورد نکند. برای این کار باید در ابتدا روش های استناد دهی به منابع را بدانیم.
انواع روش های رفرنس نویسی در مقالات علمی
روش استناد دهی انجمن زبان مدرن آمریکا یا MLA : در برخی موارد نقل قول مستقیم از گوینده می تواند به نوشته ما اعتبار زیادی بخشد. این روش را روش MLA می گویند. در این روش صرفا نام خانوادگی نویسنده و بعد از آن یک فاصله و صفحه ذکر می شود و اطلاعات کتاب شناختی آن منبع نیز در انتهای اثر آورده می شود.
روش استناد دهی شیکاگو : این روش در دانشگاه های شیکاگو تدوین شده است. بیشتر این روش در پایان نامه های تاریخ و علوم انسانی و ادبیات فارسی استفاده می گردد.
در این روش ، استناد به دو صورت دورن متنی و برون متنی انجام می پذیرد.
- پانویس یا پانوشت : که در آن ارجاع دهی در انتهای هر صفحه ذکر می شود.
- پی نویس یا پی نوشت : که در آن ارجاع دهی در انتهای فصل یا انتهای اثر ذکر می شود.
روش استناد دهی IEEE : در این روش از شماره دهی به منابع استفاده می شود. شماره مراجع بعد از فاصله در داخل کروشه قرار می گیرد. در صورتیکه در پایان جمله قرار داشت ، بدون فاصله و بعد از آن نقطه قرار می گیرد و اگر در وسط جمله بود بعد از کروشه باید فاصله گذاشته شود.
روش استناد دهی Vancouver : یکی از روش های رایج برای استناد دهی در نشریات آکادمیک به خصوص بهداشت و علوم پزشکی روش ونکوور است. این روش توسط کمیته بین المللی سر دبیران مجلات پزشکی تدوین شده است. در این روش برای استناد دهی از مقاله ، نام و نام خانوادگی تمام نویسندگان به شکل زیر نوشته میشود:
حرف اول نام کوچک و نام میانی با حروف بزرگ و مابقی مانند استناد دهی انگلیسی ادامه خواهد یافت. باید توجه کنید که اگر از شما درخواست شود که از روش uniform استفاده کنید ، منظور همان ونکوور می باشد.
روش استناد دهی aPA
این روش یکی از روش های پر کاربرد برای پایان نامه های علوم اجتماعی مانند پایان نامه روان شناسی ، جامع شناسی و علوم تربیتی می باشد. این روش در سال 1928 توسط روان شناسان آمریکایی تدوین و در سال 2009 آخرین ویرایش روی آن صورت گرفته است. با اینکه این روش بیشتر توسط ژورنالهای خارجی انجام می پذیرد ، اما در داخل ایران هم برخی دانشگاه ها به دانشجویان خود ، آن را پبشنهاد می دهند.
در این روش نام و نام خانوادگی نویسنده و سال چاپ اثر و در صورت نیاز شماره صفحه داخل پارانتز قرار می گیرد و در متن استفاده می شود. بقیه جزییات در پایان و در فهرست منابع آورده می شود.
شیوه های استناد دهی
شیوه های استناد دهی به دو روش درون متنی و برون متنی تقسیم بندی می کنند.
استناد درون متنی:
پس از ذکر مطلب در داخل متن ، مشخصات مختصری از مآخذ ارائه می گردد. APA و MLA از این نوع شیوه استفاده می کنند.
|
نمونه استناد درون‌متنی فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی (دانشگاه علامه طباطبایی) |
|
متن اصلی: یافته‌های به دست آمده از این پژوهش نشان می‌دهد که پروتکل روان‌درمانی مثبت‌گرای مبتنی بر خیرباوری (نوفرستی و همکاران، 1394 )که یک پروتکل توسعه‌یافته از روان‌درمانی مثبت‌گرا (سلیگمن و همکاران، 2006 )است، می‌تواند به عنوان یک مداخله کوتاه‌مدّت مؤثر باعث کاهش علایم و نشانه‌های افسردگی در افراد دارای افسردگی غیربالینی شود. فهرست منابع : نوفرستی، اعظم؛ روشن، رسول؛ فتی، لادن؛ حسن آبادی، حمید رضا؛ پسندیده، عباس. (1394). توسعه، امکان‌پذیری و نتایج مقدّماتی روان‌درمانی مثبت‌گرای مبتنی بر خیرباوری در افراد دارای افسردگی غیربالینی: مطالعه تک آزمودنی چند خط پایه. پایان نامه دکتری روانشناسی بالینی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد. Seligman, M., Rashid, T., & Park, A. C. (2006). Positive psychotherapy. American psychology, 61: 774-788. |
استناد برون متنی:
مطلب مورد ارجاع در مکانی خارج از متن اصلی ( پایین صفحه ، پایان فصل یا در انتهای متن ) درج می گردد و در متن تنها یک نشانه ( معمولا عدد ) از آن مطلب آورده می شود. شیوه های استناد دهی شیکاگو و ونکوور از این نوع استناد به حساب می روند.
|
نمونه استناد برون‌متنی مجله علمی جراحی (Academic Journal of Surgery) |
|
In the past decades, a significant increase has been observed in head and face traumas (1). Phenomena such as vehicle accidents, traffic accidents, adventures, combat sports, increasing conflicts and violence, and occupational accidents are factors which have caused a dramatic increase in the number of various physical injuries such as head and face traumas (2). Rrferences 1. Jurkiewicz MJ, Stephen J, Krizek TJ, Ariyan S. Plastic surgery: Principles and practice. Philadelphia, PA: Mosby-Year Book; 1990. p. 531-9. 2. Fonseca RJ, Dexter Barber H, Powers MP. Oral and Maxillofacial Trauma. 4th ed. Philadelphia, PA: Elsevier/ Saunders; 2012 |
خطاهای استناد دهی در مقالات علم
خطاهای صوری :
این خطا ها معمولا به صورت اتقاقی و بعضا عمدی در هنگام وارد کردن اطلاعات کتاب شناختی مدرک مورد استناد ممکن است صورت گیرد. خطاهایی مانند وارد کردن اشتباه شماره مطلب در روش برون متنی ، استفاده نادرست از علائم نگارشی در فهرست منابع ، ایرادات ترتیب مدارک در فهرست منابع ، اشتباهات در وارد کردن اطلاعات توصیفی مانند عنوان ، نام نویسنده و ...
خطاهای محتوایی:
عدم درج منابع استفاده شده ، استناد مستقیم به منابع اصلی و عدم استناد به منابع واسطه ، ارجاع ناقص و کور به افراد معتبر و منابع و عدم تلسط کافی به متن و ...
