ایمپکت فاکتور (IF) یا ضریب تاثیر مجلات علمی چیست و چگونه محاسبه میشود؟

ایمپکت فاکتور (IF) یا ضریب تاثیر مجلات علمی(JIF)، یک شاخص علم سنجی است که توسط Clarivate محاسبه می شود و منعکس کننده متوسط سالانه تعداد استنادات مقالات منتشر شده در دو سال گذشته در یک ژورنال خاص است. همانطور که در این سایت مشخص است، این شاخص به عنوان معیاری کمی، اغلب به عنوان پروکسی برای اهمیت نسبی یک ژورنال در حوزه خود استفاده می شود. هر چقدر عدد ایمپکت بالاتر باشد، آن ژورنال مهمتر و دارای اعتبار بیشتری نسبت به مجلات با ایمپکت پایین تر قلمداد میشود. برای توضیح بهتر، در  ادامه با ما عمراه باشید.

تاریخچه

ایمپکت فاکتور توسط یوجین گارفیلد ، بنیانگذار موسسه اطلاعات علمی (ISI) ابداع شد. فاکتورهای تأثیر، سالانه برای مجلات ذکر شده در Journal Citation Reports (JCR) بصورت سالانه محاسبه می شوند. ISI توسط آقای تامسون در سال 1992 خریداری شد و به تامسون ISI معروف شد. در سال 2018 ، تامسون ISI به شرکت Onex و Baring Private Equity Asia فروخته شد. آنها یک شرکت جدید به نام Clarivate تأسیس کردند که اکنون ناشر JCR است.

نحوه محاسبه ایمپکت فاکتور

در هر سال، ضریب تأثیر دو ساله ژورنال برابر است با نسبت بین تعداد استنادهای دریافتی در آن سال برای نشریات آن ژورنال است که در دو سال قبل منتشر شده و تعداد کل "موارد قابل استناد" منتشر شده در آن ژورنال است. طی دو سال گذشته:

به عنوان مثال ، نشریه Nature در سال 2017 دارای ضریب تأثیر 41.577 بوده است، این بدان معناست که به طور متوسط​، مقالات آن در سال های 2015 و 2016 منتشر شده است که تقریباً 42 استناد در سال 2017 دریافت کرده اند. توجه داشته باشید که عوامل تأثیرگذار 2017 در سال 2018 گزارش شده اند. تا زمانی که کلیه نشریات 2017 توسط آژانس نمایه، پردازش نشده باشند، نمی توان آنها را محاسبه کرد.

نکته: ژورنال های جدید، که از اولین شماره چاپ شده خود نمایه می شوند ، پس از دو سال نمایه سازی، ضریب تأثیر را دریافت می کنند. در این حالت، استنادات به سال قبل از جلد 1 و تعداد مقالات منتشر شده در سال قبل از جلد 1، مقادیر صفر را نشان خواهد داد.

نکته: JCR همچنین دارای یک ضریب تأثیر پنج ساله دارد که با تقسیم تعداد ارجاعات به مجله در یک سال مشخص بر تعداد مقالات منتشر شده در آن مجله در پنج سال گذشته محاسبه می شود.

آیا ایمپکت بالا معیاری برای نشان دادن کیفیت بالای مقالات است؟

ضریب تاثیر مجلات، ابزاری مناسب برای سنجش کیفیت مقالات نیست، این ضریب معیاری برای اندازه گیری سطح ژورنال است نه معیار اندازه گیری سطح مقاله یا نویسنده آن! اما معیار بهتری هم برای این کار وجود ندارد و این مزیت در این شاخص وجود دارد. بنابراین میتوان گفت، یک روش خوب برای ارزیابی علمی مقالات است. تجربه نشان داده است که در هر تخصصی که باشد، بهترین مجلات مجله هایی هستند که پذیرش مقاله در آنها دشوارتر است و این همان ژورنال هایی هستند که ضریب تأثیر بالایی دارند. بیشتر این مجلات حتی مدتها قبل از ابداع ضریب تأثیر وجود داشته است. استفاده از ضریب تأثیر به عنوان معیاری برای سنجش کیفیت مقالات، روشی بسیار گسترده است زیرا مجلات بهتر، مقالات بهتری چاپ میکنند و به همین دلیل کافی است که نشان دهد، هم ژورنال و هم مقالاتی که چاپ میکنند سطح علمی بالایی دارند.

ایرادات و انتقادات 

• دستکاری ضریب تاثیر توسط نشریات مختلف

• به تنهایی نمی تواند یک شاخص کامل برای اعتبار سنجی باشد

• سایت های به زبان انگلیسی بیشتر از بقیه زبان های امتیاز کسب می کنند

• ضریب تاثیر رشته های مختلف را در نظر نمی گیرد که این یک مشکل جدی است

رابطه بین ضریب تأثیر و کیفیت

فاکتور تأثیر ژورنال (JIF) در ابتدا توسط یوجین گارفیلد به عنوان معیاری برای کمک به تصمیم گیری درباره اینکه کدام ژورنال ها ارزش اشتراک دارند طراحی شده است، زیرا JIF تعداد استنادات به مقالات منتشر شده در هر مجله را جمع می کند. از آن زمان، JIF به عنوان علامت "کیفیت" ژورنال شناخته شد و در سطح گسترده ای، برای ارزیابی تحقیقات و محققان مورد استفاده قرار گرفت. بنابراین تأثیر قابل توجهی در عملکردها و رفتارهای تحقیقاتی داشت. اما شواهد تجربی نشان می دهد که سو استفاده از JIF و به طور کلی معیارهای رتبه بندی ژورنال، تعدادی پیامد منفی برای سیستم ارتباطات علمی دارد. این موارد شامل سردرگمی بین دسترسی مجله و کیفیت مقالات فردی و پوشش ناکافی علوم اجتماعی و انسانی و همچنین نتایج تحقیقات از سرتاسر آمریکای لاتین، آفریقا و جنوب شرقی آسیا است. ایراد دیگر آن، به حاشیه راندن تحقیقات به زبانهای بومی و موضوعات مرتبط با موضوعات محلی نشان داده شده است که استفاده از اعتبار مجله و JIF برای ایجاد یک روش رقابتی در دانشگاه، تأثیرات مخربی بر کیفیت تحقیقات دارد. 

شاخص های نزدیک به هم

برخی از مقادیر مرتبط، که توسط همان سازمان محاسبه و منتشر شده است ، شامل موارد زیر است:

شاخص نیمه عمر: میانگین سن مقالاتی که هر سال در Journal Citation Reports ذکر می شود. به عنوان مثال، اگر نیمه عمر یک ژورنال در سال 2005، 5 باشد ، این بدان معناست که استنادها از سال 2001 تا 2005 نیمی از استنادات آن ژورنال در سال 2005 است و نیمه دیگر استنادات قبل از 2001 است.

ضریب تأثیر برای یک گروه موضوعی: این فاکتور با در نظر گرفتن تعداد استنادات به کلیه ژورنال های موجود در یک گروه موضوعی و تعداد کلیه مقالات موجود در این گروه موضوعی محاسبه می شود.

شاخص فوری: تعداد استنادهایی که مقالات یک ژورنال در یک سال مشخص دریافت می کنند تقسیم بر تعداد مقالات منتشر شده.

شاخص استناد به مجله (JCI): JIF که برای حوزه علمی تنظیم می شود. این اثر مشابه اثر نرمال شده منبع در هر مقاله است که بر اساس پایگاه داده اسکوپوس محاسبه می شود.

موسسه آذرگان

موسسه آذرگان فعالیت خود را با اجماع دانشجویان و محققان نخبه کشور ، از سال 91 آغاز کرده و در زمینه های پذیرش و چاپ مقاله ، چاپ کتاب ، ترجمه تخصصی ، تبدیل پایان نامه به کتاب و ... به ارائه خدمات میپردازد. همچنین این موسسه ، توانسته است به کمک محققان بنام کشور ، با رایزنی و تعامل مناسب با ژورنال ها و مجلات معتبر بین المللی در بخش چاپ مقاله، درصد پذیرش مقالات را تا حد زیادی تضمین کند و این نوید را به دانشجویان و اساتید گرانقدر بدهد که میتوانند در بخش چاپ مقاله، با خیال راحت مقالاتشان را با تضمین بالا به چاپ برسانند.

• چاپ مقاله در مجلات معتبر

• چاپ کتاب در تیراژ دلخواه، با دریافت تمام مجوزات، به صورت سریع و تحویل 25 روزه

• تبدیل پایان نامه به کتاب و چاپ آن در تیراژ دلخواه، با دریافت تمام مجوزات، به صورت سریع و تحویل 25 روزه

• استخراج مقاله از پایان نامه فارسی و غیر فارسی بصورت تخصصی در 4 روز کاری

• ترجمه تخصصی انواع متون علمی بهمراه گارانتی 72 ساعته

• معرفی، ترجمه و چاپ کتاب های جدید النشر خارجی 

• ارائه گزارش میزان پلاجیاریسم مقالات علمی و پایین آوردن درصد مشابهت آن تا زیر 10 درصد

• ویرایش گرامری و ادبی مقالات فارسی و انگلیسی

برای اطلاعات بیشتر میتوانید از طریق ایمیل یا شماره تماس درج شده با کارشناسان موسسه تماس بگیرید. همچنین میتوانید برای ثبت سفارش خود کلیک فرمائید.

لطفا ما را در اینستاگرام همراهی کنید...